muralee mukundan

ഏതാണ്ട് മുപ്പത് കൊല്ലം മുമ്പ് നാടകത്തിന്റേയും, സിനിമയുടേയുമൊക്കെ ആചാര്യനായിരുന്ന ലണ്ടനിൽ ജനിച്ച് വളർന്ന്, പാരീസിൽ സ്ഥിര താമസമാക്കിയ പീറ്റർ ബ്രൂക്ക് / Peter Brook എന്ന സംവിധായക പ്രതിഭയായ ഒരു സായിപ്പ്, ലോകത്തിന്റെ നാനാഭാഗത്ത് നിന്നും നടീ നടന്മാരെ തെരെഞ്ഞെടുത്ത് ഒരു മഹത്തായ നാടകം ചമച്ച്, യൂറോപ്പ് മുഴുവൻ അരങ്ങേറി ഈ പാശ്ചാത്യരെയെല്ലാം വല്ലാതെ കോരിത്തരിപ്പിച്ചിരുന്നു...!

ഇദ്ദേഹത്തിന്റെ ഗെഡി ഫ്രെഞ്ചുകാരനായ ഷേൻ ക്ലൌദ് ഷാരിരെ/Jean-Claude-Carriere രചിച്ച് തിരക്കഥയെഴുതി നാടകമാക്കിയ ഒമ്പത് മണിക്കൂറോളം രംഗത്തവതരിപ്പിച്ചിരുന്ന, ഒരു ക്ലാസ്സിക് സംഗീത നാടകം... വൈകീട്ട് നാലിന് തുടങ്ങി പിറ്റേന്ന് വെളുപ്പിന് രണ്ട് മണിവരെ മിഴിയടക്കാതെയാണ്കാണികൾ അന്നൊക്കെ ആയത് സാകൂതം വീക്ഷിച്ചിരുന്നത്...ആ നാടകത്തിന്റെ അവതാരികയായി പറഞ്ഞിരുന്നത്...

ഇക്കഥ ഒരു വ്യക്തിയുടേയോ ഒരു കുടുംബത്തിന്റെയോ കഥയല്ല. എന്നാല്‍ അനേകം കുടുംബങ്ങളുടെ കഥയാണ്. വാസ്തവത്തില്‍ ഇതിലെ ഇതിവൃത്തം നമ്മൾ ഓരോരുത്തരുടേയും കഥയാണ് . മനുഷ്യർ ഉള്ളിടത്തോളം കാലം ഇതിന്റെ മഹത്വത്തിന് യാതൊരു വിധ കോട്ടവും സംഭവിക്കുകയില്ല , ഇതിലുള്ളതെല്ലാം അന്നും ഇന്നും എന്നും പല കഥാ പാശ്ചാതലങ്ങളായി ഇനിയും സ്ഥല കാല ഭേദങ്ങളില്ലാതെ തുടർന്നുകൊണ്ടേയിരിക്കും എന്ന് പറഞ്ഞ് കൊണ്ടാണ് ... സംഭവാമി യുഗേ യുഗേ ...! ഈ നാടക കമ്പനി യൂറോപ്പ് മുഴുവൻ പര്യടനം നടത്തി വന്നിരുന്ന പേരും പെരുമയുമൊക്കെ കാരണം , എല്ലാ കളികളുടേയും ടിക്കറ്റുകൾ വളരെ നാളുകൾക്ക് മുമ്പേ ; റിസർവ് ചെയ്തവർക്ക് മാത്രമേ , അന്നൊക്കെ ഈ നീണ്ട നാടകം കണ്ടാസ്വദിക്കുവാൻ പറ്റിയിരുന്നുള്ളൂ എന്നത് കൊണ്ട് , കാണികളുടെ അഭ്യർത്ഥന മാനിച്ച് , ആ നാടക കുലപതിയായിരുന്ന ‘പീറ്റർ ബ്രൂക്ക് ‘ആ കഥ സീരിയലുകളായി നിർമ്മിച്ച് വിവിധ യൂറോപ്പ്യൻ ‘ടീ.വി‘ ചാനലുകൾക്ക് വിറ്റു... അന്നൊക്കെ ഇവിടെ വളരെ പ്രശസ്തമായിരുന്നു പീറ്റർ ബ്രൂക്കിന്റെഡ്രാമ കം സീരിയൽ ആയ ‘ദി മഹാഭാരത‘ ( 1985 -ൽ ഈ ഡ്രാമയെ കുറിച്ച് ന്യൂയോർക്ക് ടൈംസിൽ വന്ന റിവ്യൂ ) അതായത് നമ്മൾ ഭാരതീയർ മഹാഭാരതം സീരിയൽ പിടിച്ച് , ടീ.വി - യിൽ കൂടികാണുന്നതിന് മുമ്പേ , ഈ പടിഞ്ഞാറങ്കാർ ആയതൊക്കെ ദി മഹാഭാരത സീരിയൽ(I M D b പ്രകാരം 10 -ൽ 7.7 റേറ്റിങ്ങ് കിട്ടി അന്നത്തെ Top Most , T V സീരിയലുകളിൽ ഒന്ന് ) കണ്ട് കഴിഞ്ഞിരുന്നു എന്നർത്ഥം...! ഈ അവസരത്തിൽ നാടക, സീരിയൽ വരുമാനം കുമിഞ്ഞ് കൂടിയപ്പോൾ പതിമൂന്നോളംലോകോത്തര ക്ലാസ്സിക് സിനിമകൾ ഡയറക്റ്റ് ചെയ്തിട്ടുള്ള , സിനിമാ സംവിധായകൻ കൂടിയായ‘പീറ്റർ ബ്രൂക്ക്‘ , മിത്രമായ ‘ഷേൻ ക്ലൌദു‘മായി ചേർന്ന് ഈ മഹാഭാരതത്തെ മൂനാല് മണിക്കൂറുള്ള , ഒരു സിനിമാ തിരക്കഥയാക്കി , ആ നാടക -സീരിയൽ നടീ നടന്മാരെ തന്നെ വെച്ച് , അഭ്രപാളികളിലേക്ക് പകർത്തി ഒരു വമ്പൻ സിനിമ പടച്ചുണ്ടാക്കി...

ഒരു ഭാരതീയ പുരാണ ഇതിഹാസം ആധുനികതയുടെ പരിവേഷമുള്ള കഥാപാത്രങ്ങൾ വന്നവതരിപ്പിച്ച 1989 - ൽ റിലീസായഒരു ക്ലാസ്സിക് സിനിമയായിരുന്നു (വിക്കി പീഡിയ) ‘ദി മഹാഭാരത ‘..! ലോക ചരിത്രത്തിലെ അത്യന്തം ആദരണീയവും അതിവിശിഷ്ടവുമായ മഹത്ഗ്രന്ഥങ്ങളിലൊന്നാണല്ലോ മഹാഭാരതം... വേദവ്യാസ മഹര്‍ഷി തന്റെ ഇളം തലമുറക്കാരന് പൂർവ്വികരുടെ കഥ പറഞ്ഞ് കൊടുക്കുന്നതിനൊപ്പം തന്നെ , ആയതെല്ലം പകർത്തിവെക്കുന്ന ഗണപതിയും കൂടി , ഓരോ കഥാ സന്ദർഭങ്ങളും നോക്കി കാണുന്നതായിട്ടാണ് ഇതിന്റെ കഥാതന്തു മുന്നേറി കൊണ്ടിരിക്കുന്നത് ... പരാശരരമുനിയാൽ സത്യവതിക്ക് വ്യാസൻഭൂജാതനായ കഥകൾ തൊട്ടാണിതിന്റെ തുടക്കം .9 മണിക്കൂറുണ്ടായിരുന്ന നാടക തിരക്കഥയെ , വെറും3 മണിക്കൂറിൽ ഒതുക്കിയിട്ട് പോലും ഈ ഫിലീം , അദ്ദേഹത്തിന്റെഡ്രാമ - സീരിയലുകളെ പോലെ ബോക്സോഫീസിൽ അന്ന് ഗംഭീര ഹിറ്റായിരുന്നു ... !

പക്ഷേ , ദൈവ തുല്ല്യരായി ഭാരതീയർ കാണുന്ന മഹാഭാരതത്തിലെ കഥാപാത്രങ്ങളെവെറും സാധാരണക്കാരായി ചിത്രീകരിച്ച കാരണം , അന്നത്തെ ഇന്ത്യൻ ക്രിട്ടിക്കുകൾ ഈ പടത്തിനെ വേണ്ടുവോളം കരിവാരി തേച്ചു.ഇന്ത്യയിൽ റിലീസായ പ്രിന്റിന്, നാല് മണിക്കൂർ നീളമുണ്ടായിരുന്നുവെങ്കിലും , ഇന്ത്യയിൽ ചില സ്ഥലങ്ങളിൽ ‘ ദി മഹാഭാരത’ക്ക് പ്രദർശനാനുമതി നിഷേധിച്ചതുമൊക്കെ കാരണം നാട്ടിലന്നെത്തിയ , ഇതിന്റെ ഇംഗ്ലീഷ് വേർഷനായ ‘ദി മഹാഭാരത’ അന്നൊക്കെ അത്രയധികം ശ്രദ്ധിക്കാതെയും പോയിരുന്നു. ഇന്ത്യയിൽ എങ്ങിനെ നിഷേധിക്കാതിരിക്കും അല്ലേകാർമുകിൽ വർണ്ണനായ ശ്രീകൃഷ്ണ ഭഗവാൻ വരെ പൈജാമയുംജുബ്ബായുമിട്ട ഫ്രെഞ്ചുകാരനായ വെള്ളക്കാരനായിരുന്നുവല്ലോ ഇക്കഥയിൽ....അമേരിക്കക്കാരനായ എലുമ്പനും , കറമ്പനുമായ ഭീഷ്മർ, ആസ്ത്രേലിയനായഅർജ്ജുനൻ, കരീബിയക്കാരന്നായ ഭീമൻ , ബ്രസീലുകാരനായ കർണ്ണൻ , വിയ്റ്റ്നാംകാരനായ ദ്രോണാചാര്യർ , ബംഗ്ലാദേശിനിയായ അംബ , പാക്കിസ്ഥാനിയായ ഏകലവ്യൻ , ഇന്ത്യക്കാരിയായ പാഞ്ചാലി , നൈജീരിയക്കാരിയായ കുന്തി , സൌത്താഫ്രിക്കക്കാരിയായ മാദ്രി ,...,...അങ്ങിനെയങ്ങിനെ ഓരോ രാജ്യത്തുനിന്നും വന്ന അന്തർദ്ദേശീയകഥാപാത്രങ്ങളെയൊക്കെ നമുക്കൊക്കെ എങ്ങിനെ ദഹിക്കാൻ അല്ലേ...? ഇന്ന് , ആ സിനിമയിൽ അരങ്ങേറിയവരിൽഒട്ടുമിക്കവരും പ്രശസ്തിയുടെ കൊടുമുടിയിൽനിൽക്കുന്നവരാണ്.

അന്നത്തെ ആ ഭാരതീയ കഥാപാത്രങ്ങളായി നിറഞ്ഞാടിയ ഇന്നത്തെ പല പ്രമുഖ നടീനടന്മാർ താഴെ പറയുന്നവരാണ് .ആ കഥാപാത്രങ്ങളെയൊക്കെ അവതരിപ്പിച്ച ചിലരും - വിക്കിയിലെ ആ പുരാണ കഥാപാത്രങ്ങളെ കുറിച്ചുള്ള വിവരണണങ്ങളുമാണ് താഴെയുള്ളത്... Robert Langdon Lloyd എന്ന വ്യാസൻ Bruce Myers as ഗണപതി കം ശ്രീകൃഷ്ണന്‍ Vittorio Mezzogiorno as അർജ്ജുനൻ Andrzej Seweryn as യുധിഷ്ട്ടിരൻ Georges Corraface as ദുര്യോധനൻ Jean-Paul Denizon as നകുലൻ Mahmoud Tabrizi-Zadeh as സഹദേവൻ Mallika Sarabhai as ദ്രൌപതി /പാഞ്ചാലി Miriam Goldschmidt as കുന്തി Ryszard Cieslak as ധൃതരാഷ്ട്രര്‍Hélène Patarot as ഗാന്ധാരിUrs Bihler as ദുശ്ശാസനൻLou Bihler as കുട്ടികർണ്ണൻJeffrey Kissoon as കർണ്ണൻMaurice Bénichou as കീചകൻYoshi Oida as ദ്രോണാചാര്യർSotigui Kouyaté as പരശുരാമൻ / ഭീഷ്മർTuncel Kurtiz as ശകുനി Ciarán Hinds as അശ്വത്ഥാമാവ്Erika Alexander as മാദ്രി / ഹിഡുംബി Bakary Sangaré as സൂര്യൻ/ഘടോൽക്കചൻ Tapa Sudana as പാണ്ഡു/ശിവൻ Akram Khan as ഏകലവ്യൻNolan Hemmings as അഭിമന്യൂ Mas Soegeng as വിരാധൻ/ വിദുരര്‍Tamsir Niane as ഉർവ്വശി Lutfi Jakfar as ഉത്തരMamadou Dioumé as ഭീമൻCorinne Jaber as അംബ ശിഖണ്ഡിJoseph Kurian as ധ്രിഷ്ട്ടദ്യൂൻമൻ Leela Mayor as സത്യവതി

അന്നത്തെ യൂറൊപ്പ് മലയാളികളായിരുന്ന വിശ്വയണ്ണനും, സ്റ്റാലി വിശ്വനാഥനും, ജോസഫ് കുര്യനും വരെ ഈ സായിപ്പിന്റെ നാടക-സീരിയൽ-സിനിമാ നടന്മാരുടെ കൂട്ടത്തിൽ ഉണ്ടായിരുന്നൂ... ഇമ്മ മലയാളീസ് ഇല്ലാതെലോകത്തിൽ എന്ത് കാര്യമാണ് ഉള്ളത് അല്ലേ ...! തീർച്ചയായും ഒരു വേറിട്ട കാഴ്ച്ചകളുമായുള്ള തികച്ചും വിഭിന്നമായ രീതിയിൽ കൂടി മഹാഭാരത പുരാണത്തിലൂടെയുള്ള ഒരു സിനിമാ സഞ്ചാരം നടത്തി ഓരൊ പ്രേഷകരേയും അനുഭൂതിയിൽ ആറാടിച്ച നല്ലൊരു അഭ്രകാവ്യം തന്നെയായിരുന്നു എന്നിതിനെ . വിശേഷിപ്പിക്കാം ...! കാൽ നൂറ്റാണ്ട് മുമ്പ് റിലീസായ ഈ ‘ദി മഹാഭാരത’യെന്ന കലാ മൂല്യമുള്ളഈ സിനിമയെ 2014 ജനുവരിയിൽ കുറെ സിനിമാ നാടക പ്രേമികളൊക്കെ പൊടിതട്ടിയെടുത്ത് വീണ്ടും യൂ-ട്യൂബിൽ കൂടി , ഭാഗങ്ങളായി പ്രദർശിപ്പിച്ച് തുടങ്ങിയപ്പോൾ ...ഈ ക്ലാസിക്കായിരുന്ന സിനിമ , ഇവിടത്തെ ‘സോഷ്യൽ മീഡിയ‘കളിൽ കൂടി പ്രചരിച്ച് വീണ്ടും ഒരു ചർച്ചക്ക് വിഷയമായപ്പോഴാണ് ...ഞാനും ഇതെല്ലാം കണ്ടിഷ്ട്ടപ്പെട്ട് നിങ്ങളോടിത്, ഇപ്പോൾ പങ്കുവെക്കുന്നത്.വളരെ മഹത്തരമായിരുന്ന; അന്നത്തെ ഈ ‘ പീറ്റർ ബ്രൂക്കിന്റെ ദി മഹാഭാരത ‘യൂ-ട്യൂബിൽ കൂടി സമയം അനുവദിക്കുകയാണെങ്കിൽ ഒന്ന് കണ്ട് വിലയിരുത്താം... പീറ്റർ ബ്രൂക്ക് സ് ‘ദി മഹാഭാരത (യൂ -ട്യൂബ് വീഡിയോ ) മഹാഭാരത്തിന്റെ സത്തൊന്നും നഷ്ട്ടപ്പെടാ‍തെ സകലമാന കലാമൂല്യങ്ങളോടും കൂടി ,ലോകത്തിലെ ഏറ്റവും ബൃഹത്തായ ഇതിഹാസകൃതികളിൽ ഒന്നായ മഹാഭാരതത്തിലെ , ഓരോ കഥാപാത്രങ്ങൾക്കുംഅനുയോജ്യമായ അഭിനേതാക്കളെ , ലോകത്തിന്റെ വിവിധ ഭാഗങ്ങളിൽ നിന്നുംതെരെഞ്ഞ് കണ്ട് പിടിച്ച് , അന്തർദ്ദേശീയമായ , ഒരു ഇതിഹാസമാക്കി , നല്ലൊരുസിനിമാ സാക്ഷാത്കാരം നടത്തിയ ‘പീറ്റർ ബ്രൂക്കിനും ക്രൂവിനും ‘നമോവാകം ...! ഹാറ്റ്സ് ഓഫ് പീറ്റർ ബ്രൂക്ക് .... താങ്ക്സ് എ ലോട്ട് .

Image credit : Courtesy form : http://www.elespanol.com/cultura/escena/20151009/70242999_0.html

കൂടുതൽ വായനയ്ക്ക്